3.8 Duurzaamheid en klimaat

In 2016 heeft Aalsmeer een aanpak voor duurzaamheid vastgesteld, gericht op het integreren van duurzaamheid in al het gemeentelijk beleid. Dit omvat onder andere het Sociaal Domein, waar iedereen zo goed mogelijk kan meedoen, en klimaatadaptatie in de openbare ruimte. Met duurzame ontwikkelingen streven we naar een balans tussen economische, sociale en leefomgevingsbehoeften, en dragen we bij aan een gezonde aarde met welvarende bewoners en goed functionerende ecosystemen.

Klimaatverandering, veroorzaakt door broeikasgassen, leidt tot opwarming van de aarde met nadelige gevolgen zoals zeespiegelstijging en extreme weersomstandigheden. Het Klimaatakkoord heeft als doel de nationale broeikasgasuitstoot in 2030 met 55-60% te verminderen ten opzichte van 1990, en in 2050 met 95%. Met het Masterplan Energie en het Programma Duurzaamheid werken we aan het concretiseren van deze doelstelling voor Aalsmeer.  

Wat hebben we bereikt en wat hebben we daarvoor gedaan?
In 2024 hebben we op de volgende wijze uitvoering gegeven aan onze doelstellingen:

1. Circulaire Economie

In een circulaire economie bestaat geen afval en worden grondstoffen steeds opnieuw gebruikt. In 2024 is ook weer gewerkt volgens het Van Afval naar Grondstofbeleid 2021-2025 met als doel om zo min mogelijk restafval te produceren en om zoveel mogelijk grondstoffen gescheiden in te zamelen. Het nascheiden van Aalsmeers restafval bij Omrin heeft ervoor gezorgd dat een groot aandeel plastic verpakkingen, metalen verpakkingen en drinkkartons gerecycled kan worden.  

Plein voor Hergebruik
Aalsmeer is aandeelhouder van afvalverwerkingsbedrijf de Meerlanden. De Meerlanden heeft in 2024 het Plein voor Hergebruik geopend. Aalsmeerders die de milieustraat in Rijsenhout bezoeken om grofvuil weg te brengen kunnen voortaan ook goederen aanbieden die nog hergebruikt of gerepareerd kunnen worden. Naast producten voor kringloop is hierbij extra aandacht voor elektronische apparaten, textiel en bouwmaterialen zoals hout en tegels. Het geven van een tweede leven aan materialen is duurzamer dan recycling of verbranding. Zo dragen ook Aalsmeerders bij aan de weg naar een circulaire economie.

Groene Energiefabriek
Ook in 2024 werd het ingezamelde GFTe van inwoners verwerkt tot compost en groengas in de Groene Energiefabriek van de Meerlanden. De vuilniswagens van Meerlanden rijden op het gas dat hier gemaakt wordt en een deel wordt teruggeleverd aan het openbare gasnet. De compost en restwarmte worden gebruikt door de omliggende glastuinbouwbedrijven.

Circulaire Inkoop
De bedrijfskleding voor BOA’s wordt circulair ingekocht. Dit betekent dat de kleding op duurzame wijze en van gerecyclede materialen is gemaakt. Na gebruik kan de kleding weer hoogwaardig gerecycled worden tot nieuwe kleding.

2. Klimaatadaptatie en biodiversiteit

De gemeente heeft onderzocht waar kansen voor extra vergroening in de openbare ruimte liggen. Vergroening draagt bij de biodiversiteit- en klimaatadaptatiedoelen. Een voorbeeld hiervan is de omvorming van het voormalig busstation Hortensiaplein. Door de reconstructie van de Zijdstraat en het om koppelen van gemalen wordt de regenwaterverwerking voor het centrum steeds beter op orde.

Een klimaat adaptieve leefomgeving houdt niet op bij de openbare ruimte, daarom stimuleert de gemeente ook inwoners om hun eigen perceel klimaatbestendig in te richten. De gemeente faciliteert hiervoor de tegeltaxiservice tijdens het NK-tegelwippen en heeft als pilot het vergoeden van 50 regentonnen gedraaid. Van beide faciliteiten is veel gebruik gemaakt. De gemeente heeft in 2024 14.554 tegels opgehaald, ruim 10.000 tegels meer dan in 2023 en alle 50 beschikbare regentonnen zijn geclaimd.

3. Energietransitie

Masterplan Energie
Op basis van het Raadsprogramma 2022 -2026 hebben we het Masterplan Energie ontwikkeld dat naar verwachting kwartaal 2 (2025) ter vaststelling aan de raad wordt aangeboden. Het Masterplan Energie ontwikkelen we in samenwerking met de samenleving en uitvoerende partijen. In 2024 hebben we hier verschillende werkateliers en bijeenkomsten voor gehouden.

Servicepunt Energieadvies
In 2021 is de nieuwe werkwijze van het Duurzaamheidsfonds Aalsmeer van start gegaan onder de naam Servicepunt Energieadvies. We hebben met het Servicepunt Energieadvies dat VvE’s, bewonersinitiatieven (zoals energie coöperaties) en maatschappelijke organisaties ondersteunt bij het verduurzamen van gebouwen en lokale energie opwek. In 2024 zijn 1025 huishoudens bereikt en hebben 45 huishoudens maatregelen getroffen.

Duurzame Mobiliteit
Het verduurzamen van de mobiliteit is een flinke opgave. In 2024 is een pilot verlengd laden opgestart met kabelgoten. De 10 plekken die beschikbaar waren, zijn allemaal ingevuld. In 2025 kijken we of deze pilot succesvol is en of verlengd laden breder wordt uitgerold. In 2024 zijn er 45 laadpalen in Aalsmeer bijgeplaatst. Een aantal daarvan is al uitgerust met slim laden. De nieuwste palen die nu worden geplaatst, worden allemaal uitgerust met slim laden. Deze palen kunnen helpen tegen netcongestie.

Energy Hub Aalsmeer
In 2019 is de Energy Hub Aalsmeer in gebruik genomen waarbij restwarmte van een Datacentrum wordt gebruikt voor het verwarmen van Sportcentrum Waterlelie, IKC Triade en Fertiplant. Besprekingen over de randvoorwaarden van het overdragen en borgen van het netbeheer liggen stil. Eventuele mogelijkheden voor verdere benutting van het NorthC datacenter worden onderzocht door Greenport Aalsmeer, Royal Flora Holland.

4. Overige klimaat gerelateerde beleidsmaatregelen

In 2024 heeft de gemeente Aalsmeer meegedaan met de Nationale Klimaatweek. Tijdens de Nationale Klimaatweek stonden we met een kraam met energieadvies op de weekmarkt en is er een rondleiding georganiseerd in de Historische Tuin. Ook faciliteren we het wekelijkse spreekuur van de klimaatburgemeester in de bibliotheek.

Waar staan we nu?
De meest recente cijfers uit de Klimaatmonitor zijn opgenomen in de programmabegroting 2025. Over het algemeen lopen deze 1 à 2 jaar achter. Het effect van uitgevoerd beleid is niet direct het jaar daarop terug te zien in de cijfers. Na vaststelling van het Masterplan Energie beschikt Aalsmeer over een monitor voor het volgen en (bij)sturen van de CO2 voetafdruk van Aalsmeer. Met het programma duurzaamheid ontwikkelen we een monitor om ook op de thema’s circulaire economie, klimaatadaptatie en biodiversiteit te sturen. De indicatoren worden daarna heroverwogen en opgenomen in de begrotingscyclus.

Wat heeft het gekost?
Onderstaande tabel laat per thema A tot en met D, een onderscheid zien naar exploitatiebudgetten en bijdragen derden (Rijk, provincie). De verantwoording volgt conform programmabegroting in de jaarstukken.