Aanbiedingsbrief

Aalsmeer, 13 mei 2025

Geachte leden van de gemeenteraad,

Voor u liggen de jaarstukken over 2024: onze verantwoording over het afgelopen jaar, waarin we de beleidsmatige en financiële resultaten presenteren.
We kunnen u met genoegen melden dat de meeste beleidsprioriteiten voor 2024 zijn behaald en dat we het jaar positief afsluiten. Dankzij de gezamenlijke inzet van het college en de gemeenteraad is een gezonde financiële huishouding voor onze gemeente tot stand gebracht.
Ook dit jaar treft u de ‘Jaarrekening in één oogopslag’ aan als onderdeel van de jaarstukken. Deze is direct na deze aanbiedingsbrief opgenomen.

Terugblik op de beleidsmatige kaders
In 2024 heeft de gemeente Aalsmeer significante stappen gezet op diverse beleidsterreinen, waaronder: ​

• De oplevering van de nieuwbouw van de Jozefschool.
• Opstellen Aalsmeerse WoonWelzijnZorgvisie.
• Inspelen op de veranderingen uit de Hervormingsagenda jeugd en inzetten van acties in de uitvoering van de jeugdhulp die hebben geleid tot besparingen.
• Opstellen van een participatienota en het ontwikkelen van nieuwe vormen van participatie voor het sociaal en fysiek domein.
• Voorbereiding van het besluit omtrent de nieuwbouw van het zwembad en de contractvorming met de ESA.
• De verduurzaming van de sportvelden met LED verlichting, in samenwerking met de verenigingen.
• Strategiebepaling inzake luchthaven Schiphol: De gemeente heeft ingezet op vermindering van geluidsoverlast en uitstoot, met het oog op de gezondheid van onze inwoners.
• De oplevering van het Jac Stammespark opgeleverd inclusief buitensport.
• Woonvisie 2024-2030: Het college heeft de nieuwe Woonvisie vastgesteld, gericht op het aanpakken van de woningnood door middel van concrete nieuwbouwambities en innovatieve woonoplossingen.
• Flinke stappen gezet voor woningbouw, waaronder bestemmingsplannen voor Oosteindedriehoek en Westeinderhage welke onherroepelijk werden en waarvoor de voorbereidende werkzaamheden gestart zijn en de bouw van ruim 140 woningen bij de Roerdomplaan/ Meervalstraat.
• Voorbereidingen van de Omgevingsvisie, gebiedsvisie Kudelstaart, Verkeerscirculatieplan, masterplan energie. Hiermee zijn stappen gezet in de tot standkoming van een aantal belangrijke documenten voor de gemeente.
• Strategiebepaling met betrekking tot het onderhoud van de openbare buitenruimte.
• Meerjarenprojectenplan Buitenruimte 2024-2027: dit plan is geactualiseerd met als doelstelling de kwaliteit van de openbare ruimte te verbeteren, met aandacht voor wegen, verlichting, groen en water.
• Diverse investeringen in onze wegen, zoals de Machineweg en Middenweg met o.a. een rotonde bij de Catharina Amalialaan en het vrijliggend fietspad bij de Bilderdammerweg
• Inzet op overlast en veiligheid op en rond het water en inzet op het vergroten van de bewustwording en weerbaarheid als het gaat om criminele activiteiten.
• Samen met de Veiligheidsregio voorbereiden van de besluitvorming nieuwbouw brandweerkazerne in Aalsmeer.

Zowel in de 1e als in de 2e bestuursrapportage 2024 hebben wij u ook tussentijds geïnformeerd over de voortgang en de afwijkingen op de in de programmabegroting 2024 en het college uitvoeringsprogramma opgenomen actiepunten 2024. De verantwoording over de bestuurlijke actiepunten uit die documenten vindt u per thema terug in de programmaverantwoording van deze jaarstukken.

Resultaat 2024
Het jaar 2024 is afgesloten met een positief financieel resultaat van € 7,857 miljoen. Dit resultaat is mede te danken aan incidentele bijdragen van de Rijksoverheid en zorgvuldig financieel beheer. De gezonde financiële positie stelt ons vooralsnog in staat om te blijven investeren in de toekomst van Aalsmeer.
Na de 2e bestuursrapportage 2024 en het besluit over de nieuwbouw van het zwembad was een voordeel van € 8,128 miljoen voorzien. Het resultaat van de jaarrekening is hierdoor € 0,271 miljoen lager dan geprognosticeerd.

De opbouw van dit verschil is per programma als volgt:

De belangrijkste afwijkingen tussen de begroting 2024 en de realisatie in de jaarstukken 2024 zijn (op volgorde van programma):

Programma 1 Sociaal Domein (nadeel € 0,05 miljoen)
Het belangrijkste nadeel binnen dit programma betreft vooral niet eerder geraamde extra uitgaven (€ 378.000) ten behoeve van de opvang van Oekraïners op basis van de eindopstelling. Deze kosten worden (gedeeltelijk) gedekt door hogere inkomsten op programma 8 Algemene dekkingsmiddelen. Onderuitputting op het transformatiebudget Sociaal Domein, het budget voor lichte ondersteuning van kwetsbare groepen, wet Kinderopvang en algemene voorzieningen jeugd zijn de belangrijkste redenen van de verlaging van deze overschrijding op programma 1.

Programma 2 Onderwijs en ontplooiing (voordeel € 0,16 miljoen)
Diverse kleinere mutaties die nader zijn toegelicht in programma 2 Onderwijs en ontplooiing verklaren het saldo van de afwijking. De twee grootste betreffen de onderschrijding op het budget cultureel erfgoed, o.a. door lagere kosten van de grafzerken Calslagen en kunst en cultuur. De laatste betreft projecten die niet zijn doorgegaan of waarvoor andere dekking is gevonden in Rijksmiddelen.

Programma 3 Economie en duurzaamheid (nadeel € 0,03 miljoen)
Gelet op de totale omvang van de afwijkingen worden deze niet nader toegelicht.
Programma 4 Openbare ruimte (voordeel € 0,48 miljoen)
Binnen dit programma is een aantal voor- en nadelen te melden met een per saldo effect van € 0,48 miljoen voordeel. De grootste zijn:

1. Lagere kosten die vooral het gevolg zijn van minder beheerkosten en voorbereidingskosten van projecten in de openbare ruimte alsmede aan de groot onderhoudsprojecten zoals wegen, kunstwerken, verkeer, openbare verlichting, groen en water (MPP). De onderschrijding van deze kosten resulteert in een toevoeging aan de bestemmingsreserve Buitenruimte van € 0,525 miljoen (zie ook mutaties reserves).
2. Binnen openbaar groen en openluchtrecreatie is een per saldo nadeel ontstaan van € 645.000. Ten tijde van de afsluiting van afsluiting van de jaarrekening 2023 waren nog niet alle kosten van 2023 in beeld. Deze kosten met een totaal van € 210.000 zijn ten laste gekomen van het jaar 2024.

De uitkomst van de jaaropdracht 2024 heeft langer op zich laten wachten dan gedacht. Om tot de jaaropdracht te komen moesten er twee componenten bijgesteld worden ten opzichte van het voorgaande jaar. Dat zijn de arealen en de tarieven. De wijziging van de tarieven is bepaald in de overeenkomst. Dit levert voor 2024 een indexatie op het totale pakket op van 3,96% (nadeel lasten € 58.000). De indexatie van de gemeentelijke begroting was 2,75%. Akkoord op de indexatie is in juni 2024 gegeven. De arealen hebben eveneens invloed op de totale kosten. Meer areaal geeft meer kosten. In oktober 2023 werd duidelijk, dat door het niet kunnen afronden van de migratie naar een nieuw beheerpakket deze nog niet konden worden meegegeven in de jaaropdracht 2024. Daarop is gekeken naar areaaluitbreidingen ten opzichte van de jaaropdracht 2022. Dit bleek in totaal om € 135.000 aan kosten te gaan. Deze zijn in 2024 afgerekend. Het restant (€ 235.000) betreft de kosten voor het open posten bestek. Bij een grote stijging van de prijzen zoals nu het geval is, wordt er dus een groter deel uit het product gehaald waardoor er minder over blijft voor klein herstel. Daarnaast is een aantal losse opdrachten aan De Meerlanden verstrekt die geen onderdeel uitmaken van de dienstverleningsovereenkomst (DVO), maar wel waar in de DVO een omzetgarantie voor is verstrekt. Het gaat hierom het plaatsen van de kerstbomen, verplaatsen van BBQ plekken, extra inzet bij het surfeiland en jongerenontmoetingsplekken et cetera.

3. Openbare verlichting

Sinds de energiecrisis, die in 2022 begon, zijn de energietarieven verhoogd en variabel. De onderschrijding van € 0,294 miljoen wordt veroorzaakt doordat in de begroting de te verwachten kosten te hoog zijn ingeschat en in 2024 nog geld terug is ontvangen in verband met de eindafrekening 2023.

4. Afvalstoffenheffing

Per saldo lagere diverse kosten heeft geresulteerd in een voordeel van € 0,86 miljoen.

Conform de regelgeving wordt het positieve resultaat ten opzichte van de begroting toegevoegd aan de egalisatievoorziening afval. Het verschil tussen de geraamde onttrekking en de werkelijke toevoeging resulteert in een nadeel van € 0,98 miljoen (per saldo meer toegevoegd). Per saldo is het nadeel op het product afval € 0,12 miljoen.

5. Milieuvergunningen

Een afname van vraaggestuurde producten en minder adviesvragen bij bodemtaken, een onderschrijding op bouwtaken voor Flora Holland, een overschrijding op asbesttaken en minder meldingen van Gesloten Bodemenergiesystemen (GBES) op het gebied van milieu in combinatie met de in de programmabegroting opgenomen stelpost onderuitputting resulteert in een voordeel van € 0,2 miljoen.

Programma 5 Ruimtelijke ontwikkeling (nadeel € 2,85 miljoen)
Binnen dit programma is een aantal voor- en nadelen te melden met een per saldo effect van € 2,851 miljoen nadeel. De belangrijkste zijn:

1. Aalsmeer is samen met de gemeente Uithoorn ieder voor 50% aandeelhouder van de verbonden partij Green Park Aalsmeer Gebiedsontwikkeling BV. Voor een negatieve financiële positie van Greenpark Aalsmeer Gebiedsontwikkeling BV moet een voorziening worden getroffen. Eind 2023 was de financiële positie € 1,5 miljoen negatief. In 2024 is de financiële positie als gevolg van renteresultaten afgenomen naar € 4,3 miljoen negatief. Door deze nadelige bijstelling moet € 1,4 miljoen worden toegevoegd aan de getroffen voorziening ten behoeve van de negatieve financiële positie.
2. Voorziening Greenpark (nadeel € 0,356 miljoen)

Door afwijkingen in de eindafrekeningen met de BV die het gebied ontwikkelt is een verlies op de grondexploitatie ontstaan (niet in rekening gebrachte aankoop woning die niet meer verrekenbaar is).

3. Resultaatnemingen grondexploitaties (nadeel € 1,433 miljoen)

Dit betreft vooral Hornmeer Meervalstraat-Roerdomplaan De kosten van het bouwrijp maken van de locatie Meervalstraat blijven achter bij de verwachting door onvoldoende zetting waardoor de bouwrijpwerkzaamheden zijn vertraagd. Daarnaast was er geen rekening gehouden met de reserveringsvergoeding bij de verkoop van de locatie Roerdomplaan. Deze is conform contract toegepast en heeft geleid tot meeropbrengsten.
Per saldo kan een kleiner resultaat worden genomen dan geraamd. Dit resulteert in een lagere toevoeging aan de reserve voorlopige winsten grondexploitaties (zie mutaties reserves).

4. Omgevingsvergunningen (per saldo voordeel € 0,572 miljoen)
   Dit betreft enerzijds meer inkomsten omgevingsvergunningen over 2024 dan bij de 2e bestuursrapportage 2024 werd verwacht (€ 0,418 miljoen) en anderzijds lagere kosten op grote projecten, o.a. voor toezicht op grote projecten (€ 0,112 miljoen).

Programma 6 Bestuur, bevolking en veiligheid (voordeel € 0,05 miljoen)
Gelet op de totale omvang van de afwijkingen worden deze niet nader toegelicht.

Programma 7 Overhead (nadeel € 0,44 miljoen)
Het nadeel in dit programma kent een aantal redenen:
Als eerste de overschrijding van de inhuur voor de begeleiding van opvang van Oekraïners. De werkelijke kosten zijn echter hoger geworden dan het in de programmabegroting opgenomen budget omdat in tegenstelling tot voorgaande jaren meer is ingezet op aanvullende ondersteuning anders dan huisvesting, onderwijs algemeen dagelijks levensonderhoud (€ 0,110 miljoen nadeel). De kosten hiervan worden gedekt uit de Oekraïne gelden (zie programma 8 Algemene dekkingsmiddelen)
Een andere reden is de dringende inzet op een aantal lopende dossiers voor ziektevervanging inhuur (€ 0,03 miljoen nadeel). In eerdere P&C documenten bent u geïnformeerd over de nog lopende discussie over een aantal oude AA-claims uit de 2e bestuursrapportage 2022. Geconcludeerd is dat de formatieplekken die bij deze claims zijn aangevraagd ook werkzaamheden voor Aalsmeer verrichten en dat op grond daarvan deze kosten aan de AA-organisatie moeten worden vergoed (€ 0,164 miljoen nadeel).
Tot slot is op basis van de prognose van de te verwachten kosten die te maken hebben met de ondersteuning van projecten door de kernorganisatie is € 0,345 miljoen uit het daarvoor door de raad beschikbaar gestelde transitiebudget doorgeschoven naar 2025. Deze prognose was te optimistisch, o.a. door late ontvangst van nog te ontvangen facturen (€ 0,139 miljoen nadeel). Een verantwoording over de inzet van deze inhuur is opgenomen in de paragraaf bedrijfsvoering. Een gedeelte van voornoemde overschrijding wordt gedekt door onderschrijding van programma-budgetten waar onder andere door meer inzet door de kernorganisatie minder externe inhuur heeft plaatsgevonden en/ of dekking beschikbaar is (o.a. duurzaamheid, kunst en cultuur, afval en riool).

Programma 8 Algemene dekkingsmiddelen (voordeel € 1,18 miljoen)
Dit betreft een hogere algemene uitkering uit het gemeentefonds op basis van de decembercirculaire 2024 (€ 0,491 miljoen. Ook heeft de gemeente meer rente-inkomsten ontvangen over het saldo in de schatkist en de uitgezette middelen bij het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederland, alsmede hogere dividendinkomsten (per saldo € 0,319 miljoen voordeel). Van het Rijk wordt een hogere bijdrage verwacht aan Oekraïnegelden dan in de 2e bestuursrapportage opgenomen (€ 0,349 miljoen).

Reservemutaties (voordeel € 14,23 miljoen)
Een aantal van de hierboven genoemde voor- en nadelen wikkelen budgettair neutraal af via de daarvoor beschikbare bestemmingsreserves, zoals Sociaal Domein, Onderhoud / instandhouding onbebouwde buitenruimte (MPP) en voorlopige winsten grondexploitaties.
Het verschil tussen de raming en de realisatie ad € 14,225 miljoen wordt als volgt verklaard:

• Een onjuiste verwerking in de begroting van de vorming van de bestemmingsreserve als gevolg van het raadsbesluit nieuwbouw zwembad ten laste van het begrotingsresultaat in plaats van ten laste van de algemene reserve € 13,094 miljoen voordelig.
• Reservemutatie MPP Buitenruimte - € 0,525 miljoen nadelig, zie voor een toelichting programma 4.
• Reservemutatie bovenwijkse voorzieningen (€ 0.412 miljoen voordelig) en grondexploitaties (€ 1,433 miljoen voordelig), zie voor een toelichting programma 5 Ruimtelijke ontwikkeling.
• Toevoeging van € 0,20 miljoen aan de bestemmingsreserve Sociaal Domein (nadelig).
• Diverse kleinere afwijkingen op mutaties reserves, per saldo € 0,013 miljoen voordelig.

Een uitgebreide toelichting op de afwijkingen is opgenomen in de programma’s in het onderdeel ‘wat heeft het gekost’. Daar wordt per programmaonderdeel een toelichting gegeven op afwijkingen in lasten, baten en reservemutaties.

Zoals bekend is een belangrijke eis voor Nederlandse gemeenten dat er sprake is van een dekking van structurele lasten door structurele baten.

Zoals bekend is een belangrijke eis voor Nederlandse gemeenten dat er sprake is van een dekking van structurele lasten door structurele baten. Uit onderstaande tabel blijkt dat dat in 2024 het geval is.

 
Resultaatbestemming 2024
De jaarstukken 2024 sluiten, zoals hiervoor toegelicht, met een positief rekeningresultaat van € 7,857 miljoen. Het voorstel is om het rekeningresultaat 2024 conform de bestendige gedragslijn toe te voegen aan de algemene reserve. Na dit voorstel is de omvang van de algemene reserve € 36,348 miljoen.
Dit voorstel is onderdeel van het raadsvoorstel en – besluit behorende bij deze jaarstukken.

Overige ontwikkelingen
In de paragraaf weerstandsvermogen is het kengetal belastingcapaciteit opgenomen. Dit kengetal geeft inzicht in hoe de belastingdruk van de gemeente zich verhoudt ten opzichte van het landelijk gemiddelde. Het Coelo publiceert ieder jaar de totale woonlasten in de Atlas van de lokale lasten. Een percentage onder de 100% betekent dat de belastingdruk van Aalsmeer lager is dan het landelijk gemiddelde. Aalsmeer zit met 109% daarboven.
Een toelichting op de ontwikkeling van de lokale woonlasten is opgenomen in de paragraaf lokale heffingen (lokale lastendruk). Doordat de lastenstijging in 2024 bijna gelijk is geweest aan de landelijke stijging is de uitkomst van dit kengetal in 2024 nauwelijks veranderd ten opzichte van 2023.

Weerstandsvermogen en risicobeheersing
Op 8 juni 2023 heeft u de nota Weerstandsvermogen en risicobeheersing vastgesteld. In dit raadsbesluit is besloten een weerstandsnorm van minimaal 1,5 als streefwaarde voor de ratio (beschikbare - : benodigde weerstandscapaciteit) te hanteren. Uit de paragraaf ‘Weerstandsvermogen en risicobeheersing’ van deze jaarstukken blijkt dat de ratio ultimo 2024, na het voorstel voor resultaatbestemming 2024, 2,0 bedraagt.

Ten behoeve van het opstellen van deze paragraaf zijn de geïdentificeerde risico’s geactualiseerd. Het risicoprofiel is ten opzichte van de programmabegroting 2025 met € 1,6 miljoen afgenomen. Dit is met name het gevolg van de bouw- en projectgerelateerde risico’s.
In de paragraaf is het rekeningresultaat 2024, vooruitlopend op het voorstel voor resultaatbestemming 2024, toegevoegd aan de algemene reserve. Hierdoor stijgt het beschikbare weerstandsvermogen.
De toevoeging van € 13,094 miljoen aan de bestemmingsreserve kapitaallasten gebouwen om daarmee de afschrijvingskosten van de installaties en inventaris te dekken (en daarmee de lastenontwikkeling van de nieuwbouw van het zwembad af te toppen) resulteert in een afname van het weerstandsvermogen. Een andere reden is de afname van de bestemmingsreserve Sociaal Domein en de onbenutte belastingcapaciteit.

Beide factoren (de afname van de benodigde weerstandscapaciteit en de afname van het weerstandsvermogen) zorgen er vooralsnog voor dat de ratio in deze jaarstukken daalt naar 2,1 (kader 1,5).

Kengetallen
Ten opzichte van 2023 heeft de netto schuldquote zich verbeterd. De belangrijkste redenen hiervan zijn de afname van de schulden door de reguliere jaarlijkse aflossing van de vaste geldleningen en lagere schulden met een looptijd korter dan één jaar als gevolg van een lagere crediteurenpositie. Op 31 december is de netto schuldquote bijna nihil. De schulden zijn daarmee ongeveer net zo hoog als de vorderingen. Dat betekent dat de gemeente in staat is de schulden terug te betalen waarvoor zij volledig zelf aan de lat staat.

De solvabiliteitsratio geeft inzicht in de mate waarin Aalsmeer in staat is aan haar financiële verplichtingen te voldoen: het eigen vermogen als percentage van het balanstotaal.
De solvabiliteitsratio wordt positief beïnvloed door de toename van het eigen vermogen als gevolg van het positieve rekeningresultaat en de afname van de schuldpositie.
Het besluit van 12 december 2024 om € 13 miljoen in een bestemmingsreserve te storten ten behoeve van de aftopping van de lasten van het nieuw te bouwen zwembad gaat, indien het eigen vermogen niet verder zou toenemen, op termijn de uitkomst van dit kengetal nadelig beïnvloeden. Op dit moment heeft dit besluit nog geen invloed op de uitkomst van deze ratio.

Vooruitblik
Op deze plek willen wij u bedanken voor de fijne samenwerking en het vertrouwen het afgelopen jaar. Samen hebben we, ondanks financieel onzekere tijden, mooie stappen gezet voor onze gemeente, en daar mogen we trots op zijn. We kijken ernaar uit om ook komend jaar samen verder te bouwen aan een sterke, leefbare en toekomstbestendige gemeente. Belangrijke projecten, zoals de nieuwbouw van het zwembad en verdere investeringen in de openbare ruimte, leveren daar een bijdrage aan.

De behandeling van de jaarstukken staat geagendeerd voor uw vergadering van 3 juli 2025.

Met vriendelijke groet,

Burgemeester en wethouders van Aalsmeer